تعلیق مجوزهای تجارت کوسه در عمان
اداره محیط زیست عمان (EA) به مدت سه ماه، صدور مجوز برای صادرات، واردات و صادرات تمام انواع کوسه‌ها و مشتقات آن‌ها به حالت تعلیق درآورد.
این توقف موقت بخشی از یک ابتکار محیط زیستی است که به منظور ارزیابی جمعیت کوسه‌ها در آب‌های عمان و رسیدگی به نگرانی‌ها در مورد کاهش آن‌ها انجام می‌شود. یک مقام ارشد از وزارت کشاورزی، منابع آبی و شیلات عمان گفت که این اقدام برای جلوگیری از کاهش بیشتر جمعیت کوسه‌ها ضروری است و تقاضای رو به افزایش برای باله کوسه را به عنوان یکی از عوامل اصلی کاهش تعداد آن‌ها ذکر کرد.
وی افزود: «اقدامات چنین اهمیتی دارند زیرا اگر این روند ادامه یابد، چیزی برای زندگی در اعماق دریا نخواهد بود»، بدون اینکه توضیح بیشتری بدهد.
عمان در حال حاضر در رتبه ۱۷ جهانی از نظر صادرات باله کوسه قرار دارد، اما همچنان یکی از بازیگران کلیدی در تجارت بین‌المللی است؛ شبکه‌ای که موجب شده است چندین گونه کوسه به سمت انقراض پیش بروند. داده‌های دولتی نشان می‌دهند که عمان هر ساله بیش از ۳ میلیون دلار از صادرات باله کوسه درآمد دارد.
اکوسیستم دریایی عمان خانه انواع مختلفی از گونه‌های کوسه است، از جمله کوسه بزرگ‌منقار، کوسه گاوی، کوسه دم‌سیاه، کوسه شیر، کوسه چشم‌بزرگ، کوسه خارپشتی و کوسه دم‌نقطه‌ای.
اهمیت اقدام‌های محافظتی برای کوسه‌ها
کشورهای مختلف در سراسر جهان سال‌ها است که از خطرات جدی ناشی از صید بیش از حد و تجارت بی‌رویه کوسه‌ها آگاه شده‌اند. این جانداران در اکوسیستم‌های دریایی نقش بسیار مهمی دارند، زیرا در زنجیره غذایی دریاها در بالاترین سطح قرار دارند و به حفظ تعادل در این اکوسیستم کمک می‌کنند. اما افزایش تقاضا برای محصولات مختلف کوسه، به‌ویژه باله‌های آن‌ها، منجر به کاهش سریع جمعیت این جانوران در بسیاری از مناطق جهان، از جمله سواحل عمان شده است.
در عمان، که بخشی از اکوسیستم غنی دریایی خاورمیانه است، تجارت باله کوسه سال‌هاست که یک صنعت پرسود بوده است. اگرچه عمان در مقایسه با کشورهای بزرگ صادرکننده همچون تایوان و چین در رتبه پایین‌تری قرار دارد، اما همچنان بخشی از شبکه جهانی تجارت کوسه است که تاثیرات منفی عمیقی بر سلامت اکوسیستم‌های دریایی می‌گذارد.
توقف صدور مجوزهای تجارت کوسه در عمان نشان‌دهنده حساسیت بالای کشور به این مسئله و همچنین تعهد آن به حفاظت از منابع دریایی است. به گفته کارشناسان محیط زیست، این اقدام باید با دیگر تدابیر محافظتی همراه باشد تا بتوان به طور مؤثر جمعیت کوسه‌ها را حفظ کرد و از انقراض آن‌ها جلوگیری کرد.
چالش‌ها و تهدیدها برای گونه‌های کوسه
کوسه‌ها جزو قدیمی‌ترین جانداران روی کره زمین هستند و میلیون‌ها سال است که در اقیانوس‌ها زندگی می‌کنند. با این حال، فعالیت‌های انسانی و تهدیدهای مختلف، از جمله صید غیرقانونی، کاهش زیستگاه‌های طبیعی، و تجارت غیرقانونی، باعث شده‌اند که بسیاری از گونه‌های کوسه به سرعت در معرض خطر انقراض قرار بگیرند.
در عمان، بسیاری از گونه‌های کوسه در معرض تهدید هستند. برخی از این گونه‌ها در سطح جهانی در لیست گونه‌های آسیب‌پذیر یا در معرض خطر قرار دارند. کوسه‌های بزرگ‌منقار و کوسه گاوی از جمله گونه‌هایی هستند که به شدت از صید بیش از حد آسیب دیده‌اند. این گونه‌ها در دریاهای عمان به‌طور طبیعی یافت می‌شوند و از آنجا که در بخش‌های عمیق‌تر اقیانوس زندگی می‌کنند، به راحتی نمی‌توانند از دست شکارچیان پنهان شوند.
تجارت باله کوسه، به ویژه در کشورهای آسیای شرقی، از جمله بزرگ‌ترین تهدیدات برای بقای این جانداران است. باله‌های کوسه در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان یک غذای لوکس یا به عنوان یک دارو در طب سنتی مصرف می‌شوند. این تقاضا به شدت بر جمعیت کوسه‌ها تأثیر گذاشته و موجب کاهش شدید تعداد آن‌ها در برخی مناطق شده است.
اقدامات دولت عمان در حفاظت از کوسه‌ها
در راستای این نگرانی‌ها، دولت عمان از مدت‌ها پیش اقداماتی را برای حفاظت از کوسه‌ها و دیگر جانداران دریایی آغاز کرده است. یکی از این اقدامات، ایجاد مناطق حفاظت‌شده دریایی است که در آن‌ها صید کوسه‌ها و دیگر موجودات دریایی ممنوع است. این مناطق نقش بسیار مهمی در بازسازی جمعیت گونه‌های در معرض خطر دارند و کمک می‌کنند تا اکوسیستم‌های دریایی پایدار بمانند.
علاوه بر این، عمان به همکاری‌های بین‌المللی در زمینه حفاظت از حیات دریایی ادامه می‌دهد و با سازمان‌های محیط زیستی جهانی و کشورهای دیگر برای جلوگیری از صید بی‌رویه و تجارت غیرقانونی حیوانات دریایی همکاری می‌کند.
چشم‌انداز آینده
با توجه به نگرانی‌های شدید در مورد کاهش جمعیت کوسه‌ها و دیگر جانداران دریایی، تعلیق موقت مجوزهای تجارت کوسه در عمان می‌تواند قدمی بزرگ در راستای حفاظت از این موجودات باشد. کارشناسان محیط زیست معتقدند که این اقدام باید به یک برنامه بلندمدت تبدیل شود که شامل تحقیقاتی در مورد وضعیت جمعیت کوسه‌ها و همکاری‌های بین‌المللی در زمینه قوانین تجاری باشد.
انتظار می‌رود که این سیاست‌های حفاظتی علاوه بر حفظ تنوع زیستی دریایی عمان، تأثیر مثبتی بر وضعیت اکوسیستم‌های دریایی منطقه داشته باشد و به حفظ منابع طبیعی کشور کمک کند.
به‌طور کلی، عمان در حال ایجاد توازن میان توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست است و تصمیمات اخیر در زمینه تجارت کوسه نشان‌دهنده اهمیت این توازن برای کشور است.